تبخال دهان
تبخال دهان یا “آلرژی دهان”، یک وضعیت مزاحم و ناشی از واکنشهای آلرژیک در دهان است که معمولاً با ظاهر کوچکترین زخمها یا لکههای قرمز یا سفید در دهان همراه است. تبخال دهان که همان لکه های قرمز یا سفید هستند معمولاً روی لثهها، زبان، یا هر نقطه ای از دهان ظاهر میشوند. که ممکن است با واکنشهای آلرژیک همراه باشند که موجب سوزش، تحریک و گاهی خارش دهان میشود. در برخی موارد، ممکن است این زخمها باعث درد و عدم راحتی در دهان شوند. یا مثلا ممکن است در ناحیه دهان خشکی حس کنید یا احساس کنید که مزاجهای دهانی تغییر کردهاند.
تبخال دهان معمولاً ناشی از واکنش به مواد خاصی مثل مواد غذایی، داروها، مواد شیمیایی یا حتی استفاده از محصولات بهداشتی میباشد. در برخی موارد، ممکن است ناشی از عوامل ناشناخته مثل استرس یا تغییرات هورمونی باشد.
معمولاً تبخال دهان به صورت خودبخود تحت تأثیر قرار میگیرد، اما در صورتی که علائم مداوم و شدید باشند، بهتر است به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید. درمان معمولاً شامل شناسایی عامل موجب واکنش، اجتناب از آن و درمان علائم است.
خیلی از افراد تبخال دهان را با آفت دهان اشتباه می گیرند. تبخال دهان اغلب روی پوست لب یا اطراف دهان به تشکیل می شوند و آفت دهان داخل دهان و حتی روی لثه ها به وجود می آیند.
یکی از تفاوت های آفت دهان با تبخال دهان مسری و واگیردار بودن و نبودن آن هاست. تبخال دهان بسیار مسری هستند و با یک بیاحتیاطی میتواند افراد زیادی را دچار کند. آفتها اغلب به طور ناگهانی و بعد از یک زخم یا آسیب دهانی ایجاد می شوند در مقابل تبخال دهان از چند ساعت یا چند روز قبل از به وجود آمدن می شود تشخیص داد. همانطور که گفته شد قبل از تشکیل تبخال دهان احساس سوزش و یا خارش میکنید. مرحله بعدی تاول زدن اون نقطه از دهان و لب است. باید بگوییم که تبخال ها بعد از گذراندن دوره شان خودبخود از بین می روند.
اکثرا تبخال دهان با کمی مراقبت، جایی از خود باقی نمیگذارد اما توجه به تبخال دهان از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که ممکن است تبخال ها گاهی اوقات نشانه بیماری جدیتر باشند یا نشانه ای از نوعی ضعف شدید در سیستم ایمنی بدن را هشدار بدهند.
در صورت مشاهده چه علائمی باید به متخصص پوست مراجعه کرد؟
- تبخالی که بعد از دو هفته از بین نرفته و ماندگار است.
- تبخال روی نقاط مختلف بدن مداوم به وجود می آید.
- علائم شدید بیماری مانند تبخال، تب و بیحالی یا ضعف در صورتی که گسترش یافت.
- تشکیل ضایعاتی در ناحیه چشم
تبخال داخل دهان
داخل دهان، با توجه به شرایط مرطوبی که دارد نسبت به سایر بخشهای بدن ممکن است آسیب پذیرتر باشد. بیماری تبخال دهان یکی از رایج ترین آنهاست که ممکن است آن را تجربه کرده باشین. تبخال دهان به این صورت که اطراف دهان، لبها و زبان باعث ایجاد زخم یا تاول های کوچکی میشود. پس از تقریبا ۵ روز،زخم ها به صورت پوسته پوسته در می آیند و به مرور زمان ممکن است ترک بخورد و دردناک شود. در موارد حاد تر ممکن است زخم هم شود.
برای اینکه بدانیم دهانمان آفت زده یا دچار تبخال دهان شده ایم کافی است به شکل ظاهری آن توجه کنیم. آفت دهان اغلب به حالت عمیق و فرورفته است در صورتی که تبخال دهان حالتی زخم شکل و برآمده به خود میگیرد.
درمان تبخال دهان
درمان تبخال دهان معمولاً متکی به شناسایی و کنترل عوامل ایجاد کننده است. روشهای درمانی ممکن عبارتند از:
-
- شناسایی عامل موجب: اگر میتوانید عامل موجب واکنش را شناسایی کنید (مثلاً یک ماده غذایی یا دارو خاص)، اجتناب از مواد مورد علایق ایجاد کننده واکنش میتواند مفید باشد.
- تغییرات در رژیم غذایی: اگر واکنش به مواد غذایی بوده باشد، ایجاد تغییرات در رژیم غذایی ممکن است کمک کننده باشد. مصرف مواد غذایی حاوی حساسیتزا کمتر و یا از آنها کمتر شده میتواند درمانی موثر باشد.
- مصرف داروها: پزشک ممکن است داروهای ضد آلرژیک، ضد التهابی یا آنتی هیستامینیک تجویز کند تا علایم را کاهش دهد.( داروهای ممکن است به صورت پماد یا قرص باشند.). خانم های بارداری که به تبخال دهان مبتلا می شوند ممکن است پزشک برایشان داروهای خاصی تجویز کند یا دارو در سطح موضعی مانند لیدوکائین رو ناحیه مورد نظر پیشنهاد شود.
- نگهداری دهانی: استفاده از دهانشویههای خاص یا مواد ضد باکتریایی که توسط پزشک توصیه شدهاند میتواند کمک کننده باشد.
- استفاده از نایتگارد: در برخی موارد، استفاده از نایتگارد یا سپر دندانی میتواند به کاهش تحریکات و واکنشهای دهانی کمک کند.
- آب نمک: شست و شو با آب نمک به صورت مکرر
- درمان خانگی: مانند کمپرس یخ که با قرار دادن روی محل تبخال یا استفاده از بالم لب یا آلوورا ممکن است موثر باشند.
بهتر است برای تشخیص و درمان صحیح، با دندانپزشک یا پزشک مراجعه کنید تا ایشان با توجه به شدت و مشخصات علائم، برنامهای درمانی مناسب ترتیب دهند. زیرا هنوز هیچ درمان قطعی برای از بین بردن تبخال دهان وجود ندارد اما با تشخیص و درمان درست میتوان تبخال دهان را مدیریت کرد.
تبخال لثه درمان
وقت آن رسیده که به شما بگوییم بیشتر از ۸۰ نوع مختلف ویروس تبخال شناخته شده است. عامل اصلی ایجاد تبخال لثه نوع ۱ می باشد و در صورتی که این ویروس وارد بدن فرد شود ، تا آخر عمر در بدن فرد به فعالیت ادامه می دهد. در حالت نرمال این ویروس در بدن افراد به صورت غیر فعال وجود دارد.
ویروس تبخال لثه از راه خراش، بریدگی های کوچک یا هر نوع آسیب دیگر پوستی و همچنین از طریق غشاهای مخاطی می تواند وارد بدن فرد شود. پس اهمیت خودداری از تماس با دیگران هنگام ابتلا به تبخال لثه بسیار مشهود می باشد.
برای پیشگیری از انتشار و یا ابتلا به بیماری تبخال لثه باید نکاتی را رعایت کنید که در بالا یک مورد در رابطه با عدم تماس پوستی با افراد دیگر ذکر شد. عوامل دیگری همچون استفاده نکردن از لوازم مشترکی مانند ظروف آشپزخانه (قاشق و چنگال، لیوان و…) یا عدم به اشتراک گذاری نوشیدنی و غذا. عدم استفاده از حوله مشترک با فرد دیگر.
تماس با افرادی که تحت درمان های خاصی هستند یا زنان باردار و کودکان از موارد منع بسیار مهم هستند.
برای پاسخگویی به سوالات و انجام هرگونه مشاوره و نوبت دهی با کلینیک دکتر دلنوا از طریق تماس در ارتباط باشید.
منبع:
https://www.healthline.com/health/herpes-simplex#causes