لیزر و کاربردهای آن در دندانپزشکی
عصر دیجیتال دندانپزشکی
لیزر دندانپزشکی حدودا از سال ۱۹۸۹ گسترش یافت. در ابتدا این لیزر ها مضرات و عوارضی برای بدن داشتند و یا اثر بخشی مطلوبی نداشتند. اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی این نقص ها برطرف شد. به طوری که امروزه لیزر های نسل جنریشن در بیشتر بخش های دندانپزشکی پاسخگوی نیاز های دندان پزشکان برای درمان انواع مشکلات و بیماری های دهان و دندان است.
لیزر دندانپزشکی دو نوع است:
لیزر بافت نرم: این لیزر ها طول موج سبک تری دارند و میتوانند هموگلوبین و آب را از خود عبور دهند بنابراین برای برش بافت های نرم و انسداد رگ های خونی مناسب هستند و خونریزی کمی به همراه دارند. از این نوع لیزر برای کار هایی مانند افزایش طول عاج دندان، تغییر شکل لثه ها برای اصلاح کردن طرح لبخند، عمل های فرنکتومی و از بین بردن بافت های نرم دهان و لثه استفاده میشود.
لیزر بافت سخت: این لیزر برای بخش های سخت دهان مانند دندان ها و استخوان ها مورد استفاده قرار میگیرد. طول موج این لیزر ها هنگام برخورد با دندان به خصوص کلسیم فسفات درون استخوان دندان ها کاهش میباید. از این لیزر بیشتر برای فرم دهی به دندان و یا آماده کردن دندان برای مراحل دیگر مانند پر کردن استفاده میشود. اما علاوه براین در تشخیص حفره های دندان و کاهش و از بین بردن حساسیت عاج دندان نیز استفاده میشود.
لیزر دندانپزشکی چه کاربرد هایی دارد؟
درمان بیماری های لثه: در مرحله اول بیماری های لثه، لثه از موقعیت خود جدا میشود و شروع به تحلیل رفتن میکند. برای درمان این بیماری از آنتی بیوتیک ها و جراحی ها و جرم گیری استفاده میشد. اما این روش ها درمان قطعی و کامل نداشتند و حدود ۲۰ درصد باکتری ها در محل خود میماندند. با ورود لیزر به عرصه دندان پزشکی، اغلب بیماری های لثه به صورت تضمینی درمان میشوند. تحقیقات نشان داده است با تابش لیزر به لثه تمام باکتری ها از بین رفته و لثه به طور طبیعی به جای خود میچسبد. استفاده از لیزر نیازی به بیهوشی، برش زدن لثه و بخیه ندارد و همچنین خونریزی و درد کمتری به همراه دارد.
عصب کشی و پر کردن دندان با لیزر: برای پر کردن دندان، ابتدا پوسیدگی ها و بافت های آسیب دیده با لیزر از بین برده میشود، سپس دندانپزشک با مواد پر کننده دندان را پر میکند و روی آن پولیش داده میشود. برای عصب کشی نیز دندان پزشک باید عاج دندان را با دریل سوراخ کند تا بتواند با استفاده از یک فایل بافت های آلوده پالپ را بیرون بیاورد. با استفاده از لیزر نیازی به دریل نیست و همچنین استفاده از لیزر احتمال باقی ماندن آلودگی و عفونت ها را در پالپ کاهش میدهد. از لیزر دندانپزشکی برای شکل دادن و تمیز کردن دیواره های پالپ نیز استفاده میشود.
تشخیص دادن پوسیدگی های دندان: با استفاده از لیزر حفره ها و میزان پوسیدگی های دندان تشخیص داده میشود. که از اشعه ایکس و راه های دیگر بسیار دقیق تر است. وقتی دندان سالم باشد، نور به راحتی از آن عبور میکند. ولی اگر حفره و یا پوسیدگی وجود داشته باشد، نور تابیده شده از لیزر منعکس میشود. میزان انعکاس معمولا اندازه حفره را نشان میدهد. با این کار به قسمت های سالم آسیبی وارد نمیشود و درد کمتری برای بیمار دارد.
سفید کردن دندان: در دندانپزشکی ها برای بلیچینگ از لیزر استفاده میکنند. لیزر دندانپزشکی به تنهایی دندان ها را سفید نمیکند؛ اما فرایند را تسریع میبخشد و کمک میکند یک فرایند ۲ ساعته در ۱۰ دقیقه انجام شود. اما توجه داشته باشید برای بلیچینگ به دلیل استفاده از ژل برای سفید کردن و همچنین شارژ لیزر، قیمت آن نسبت به بلیچینگ معمولی در مطب، بیشتر است.
دپیگمانتاسیون لثه: بعضی افراد در لثه های خود رنگدانه هایی دارند که باعث تیرگی لثه شده است. در افراد سیگاری که نیکوتین و آمین های حلقوی به اعماق لثه نفوذ میکند، این بیماری رایج تر است. دندانپزشکان با استفاده از لیزر دندانپزشکی به آنها کمک میکنند و این تیرگی ها را از بین میبرند.
درمان آفت های دهان: آفت دهان، زائده های دردناکی هستند که داخل دهان ایجاد میشوند. تنها راه برطرف کردن این آفت ها کورتون هاست که تقریبا ۷ روز طول میکشد تا از بین برود. با استفاده از لیزرهای کم توان تا ۳ جلسه درمانی آن را از بین میبرند.
درمان تبخال: برای درمان تبخال ها وقتی در حالت وزیکولر هستند با استفاده از لیزر میتوان آن را کامل از بین برد. این کار هم عفونت را کاهش میدهد و هم احتمال بازگشت تبخال در همان ناحیه کم میشود. اما وقتی تبخال به حالت پوسته میرسد، می توان با استفاده از لیزرهای کم توان، درمان را سرعت داد.
درمان حساسیت های دندان: در اثر تحلیل مینای دندان، ضخامت مینا کاهش پیدا میکند و در اثر برخورد هوای گرم و سرد و برخی مواد غذایی حساسیت ایجاد میکند. از دیگر کاربردهای لیزر کمک به کاهش این حساسیت هاست. تجربه ها نشان داده اند درمان حساسیت ها با استفاده از لیزر نسبت به روش های دیگر اثر بخش تر بوده است.
مزایای استفاده از لیزر دندان
لیزر مدت درمان را تسریع میبخشد، درد و علائم بیمار را تسکین میدهد و تحمل درمان برای بیمار را راحت تر میکند، نسبت به روشهای سنتی دقیق تر است، نیازی به بیهوشی، بی حسی و یا حتی استفاده از دریل ندارد، خونریزی را کاهش میدهد و به صورت دقیق تری باکتری ها و آلودگی های دندان و حفره ها را پاکسازی میکند.
معایب و عوارض استفاده از لیزر
استفاده از لیزر دندانپزشکی عوارض و خطری ندارد و بسیار راحت تر است هم برای بیمار و هم برای دندانپزشکان. اما مانند هر دستگاه دیگری لازم است بعضی نکات حفاظتی را رعایت کرد. برای مثال اشعه لیزر میتواند برای بیمار و پزشک خطرناک باشد. استفاده از عینک های مخصوص هنگام استفاده از لیزر الزامی است.
اما لیزر معایبی نیز دارد. برای مثال برای دندان هایی که قبلا با فلز ترمیم شده اند نمیتوان از لیزر استفاده کرد. فناوری هایی برای درمان ریشه دندان ها ندارد، جهت روکش کردن و بریج کردن دندان ها نمیتوان از آن استفاده کرد. همچنین هزینه درمان با استفاده از لیزر به مراتب بیشتر از روش های معمولی و سنتی است.
برای اینکه بدانید چه روش هایی برای درمان بیماری های شما اثر بخش تر است، لازم است توسط یک متخصص معاینه شوید. تنها متخصصان با تجربه می توانند بهتری توصیه و مشاوره ها را به شما بدهند. برای دریافت مشاوره از بهترین و با تجربه ترین متخصصان دندانپزشکی دیجیتال، با کلینیک دندانپزشکی دکتر دلنوا تماس حاصل فرمایید.