حفره دندانی عارضه ای است که به طور دائمی در سطح سخت دندان های شما ایجاد میشوند و به صورت سوراخ های ریزی در می آیند. حفره هایی که به آنها پوسیدگی دندان یا به طور کلی پوسیدگی نیز گفته می شود. این مشکل در اثر ترکیبی از عوامل از جمله باکتری در دهان ، تنقلات مضر خوردن، نوشیدن نوشیدنی های شیرین و خوب تمیز نکردن دندان ها ایجاد می شود.
حفره و پوسیدگی دندان از جمله مشکلات بهداشتی رایج در جهان است. این عارضه به خصوص در کودکان ، نوجوانان و بزرگسالان بیشتر دیده می شوند. اما هر کسی که دندان داشته باشد می تواند دچار حفره دندانی شود. حتی نوزادان!
اگر حفره های دندانی درمان نشوند رفته رفته بزرگ تر شده و لایه های عمیق دندان شما را تحت تاثیر قرار می دهند. این حفره ها می توانند منجر به دندان درد ، عفونت و در شرایط حادتر باعث از دست دادن دندان شوند. ویزیت های منظم دندانپزشکی و مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بهترین راه در برابر جلوگیری از ایجاد حفره و پوسیدگی دندان است.
علائم حفره دندانی
علائم و نشانه های حفره های دندانی بسته به وسعت و موقعیت آن ها متفاوت است. زمانی که حفره ای تازه ایجاد شده باشد ممکن است هیچ علائمی نداشته باشد. با بزرگتر شدن پوسیدگی ممکن است علائم و نشانه هایی مانند موارد زیر را شاهد باشید:
- دندان درد ( درد خود به خودی یا دردی که بدون هیچ دلیل مشخصی رخ می دهد)
- حساسیت دندان
- درد خفیف تا شدید هنگام خوردن یا نوشیدن هر چیز شیرین ، گرم یا سرد
- سوراخ یا حفره های قابل مشاهده در دندان ها
- ایجاد لکه های رنگ قهوه ای ، سیاه یا سفید روی سطح دندان
- درد هنگام گاز زدن
چه موقع باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟
شاید شما از ایجاد حفره دندانی آگاهی نداشته باشید. به همین دلیل انجام معاینات مرتب و رعایت بهداشت دندانی منظم حتی در صورت عدم احساس درد و ناراحتی از اهمیت برخوردار است. با این حال اگر دندان درد دارید ، در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید.
علل ایجاد حفره دندانی
حفره ها در اثر پوسیدگی دندان ایجاد می شوند . روندی که با گذشت زمان اتفاق می افتد. در ادامه نحوه ایجاد پوسیدگی دندان آورده شده است:
- ایجاد پلاک دندانی: پلاک دندان یک لایه چسبناک شفاف است که دندانهای شما را می پوشاند. این عارضه به دلیل خوردن مقدار زیادی قند و مواد نشاسته ای و تمیز نکردن دندان ها به خوبی است. وقتی قندها و نشاسته ها از روی دندان های شما پاک نمی شوند ، باکتری ها به سرعت از روی آن ها تغذیه می کنند و پلاک دندان ایجاد می کنند. پلاکی که روی دندان شما می ماند می تواند در زیر یا بالای خط لثه شما تبدیل به تارتار شود. تارتار برداشتن پلاک را دشوارتر می کند و باعث ایجاد سپری برای باکتری ها می شود.
- حملات پلاک: اسیدهای موجود در پلاک مواد معدنی موجود در مینای دندان سخت و بیرونی دندان شما را از بین می برد. این فرسایش باعث ایجاد روزنه های کوچک یا سوراخ هایی در مینای دندان می شود. این اولین مرحله ازایجاد حفره ها است. هنگامی که مینای دندان فرسوده شود، باکتری ها و اسید می توانند به لایه بعدی دندان شما یعنی عاج ، برسند. این لایه نرم تر از مینای دندان است و در برابر اسید مقاومت کمتری دارد. عاج دارای لوله های ریزی است که مستقیماً با عصب دندان ارتباط برقرار می کند و باعث ایجاد حساسیت می شود.
- ادامه تخریب: وقتی پوسیدگی دندان ایجاد می شود ، باکتری ها و اسید به پیشروی خود ادامه می دهند و در کنار مواد داخلی دندان (پالپ) که شامل اعصاب و رگ های خونی است حرکت می کنند. پالپ از باکتری ها متورم و تحریک می شود. از آنجا که جایی برای ورم در داخل دندان وجود ندارد ، عصب تحت فشار قرار گرفته و باعث درد می شود. این ناراحتی حتی می تواند در خارج از ریشه دندان تا استخوان گسترش یابد.
عوامل خطر را جدی بگیرید
هرکسی که دندان داشته باشد در معرض پوسیدگی است ، اما عوامل زیر می توانند میزان خطر را افزایش دهند:
- محل قرارگیری دندان: پوسیدگی اغلب در دندانهای پشت (مولر و پرمولر) شما اتفاق می افتد. این دندانها دارای شیارهای زیاد و چندین ریشه که می توانند ذرات غذا را جمع کنند هستند. در نتیجه ، تمیز کردن آن ها دشوارتر از دندانهای جلو که صاف و راحت هستند میباشد.
- غذاها و نوشیدنی های خاص: غذاهایی که به مدت طولانی به دندان های شما می چسبند – مانند شیر ، بستنی ، عسل ، شکر ، نوشابه ، میوه خشک ، کیک ، کلوچه ، آب نبات و نعناع سفت ، غلات خشک و چیپس بیشتر از غذاهایی که به راحتی با بزاق شسته می شوند باعث پوسیدگی می شوند.
- میان وعده های مکرر: وقتی به طور میان وعده می خورید یا نوشیدنی های شیرین میل می کنید ، به باکتری های دهان سوخت بیشتری می دهید تا اسیدهایی تولید کند که به دندان های شما حمله کرده و آن ها را فرسوده کند.
- مسواک زدن ناکافی: اگر به زودی پس از خوردن و آشامیدن دندان های خود را تمیز نکنید ، پلاک به سرعت تشکیل می شود و اولین مراحل پوسیدگی را شروع میشود..
- مقدار کافی فلوراید دریافت نمی کنید: فلوراید ، یک ماده معدنی طبیعی است که از پوسیدگی جلوگیری می کند و حتی می تواند مراحل اولیه آسیب دندان را معکوس کند. فلوراید به دلیل فوایدی که برای دندانها دارد ، به بسیاری از منابع عمومی آب اضافه می شود. همچنین یک ماده رایج در خمیردندان و شستشوی دهان است. اما آب بطری معمولاً حاوی فلوراید نیست.
- سن: عموما حفره دندانی در کودکان و نوجوانان بسیار جوان شایع است. همچنین افراد مسن نیز در معرض خطر بیشتری هستند. با گذشت زمان ، دندان ها ممکن است ساییده شده و لثه ها عقب بروند ، در نتیجه دندان ها در برابر پوسیدگی ریشه آسیب پذیر می شوند. افراد مسن همچنین ممکن است از داروهای بیشتری استفاده کنند که جریان بزاق را کاهش می دهد و خطر پوسیدگی دندان را افزایش می دهد.
- خشکی دهان:این مشکل در دهان به دلیل کمبود بزاق ایجاد می شود که با شستن غذا و پلاک دندان از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند. مواد موجود در بزاق نیز به مقابله با اسید تولید شده توسط باکتری کمک می کند. برخی از داروها ، برخی شرایط پزشکی ، اشعه به سر یا گردن یا برخی داروهای شیمی درمانی می توانند با کاهش تولید بزاق ، خطر ایجاد حفره را افزایش دهند.
- اختلالات اشتها: بی اشتهایی و پرخوری می تواند منجر به فرسایش و حفره دندان شود. اسید معده حاصل از استفراغ مکرر (پاکسازی) دندانها را شسته و حل مینا را شروع می کند. اختلالات خوردن نیز می تواند در تولید بزاق اختلال ایجاد کند.
جلوگیری از حفره دندانی
رعایت بهداشت دهان و دندان می تواند به شما در جلوگیری از پوسیدگی و پوسیدگی دندان کمک کند. بعد از خوردن یا نوشیدن با خمیر دندانهای حاوی فلوراید مسواک بزنید و به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید.
منبع: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cavities/symptoms-causes/syc-20352892